Η σκοτεινή, υγρή και απόλυτα μεθυσμένη πουτίγκα, το γλυκό-σύμβολο των Χριστουγέννων για τους Αγγλοσάξονες βασίζεται σε μια μεσαιωνική συνταγή που επέζησε, σχεδόν με την αρχική της μορφή, χάρη στη βαθιά της γεύση που δηλώνει τη γιορτή ακόμα και σε όσους δεν μετέχουν αυτής της δυτικής μαγειρικής παιδείας. Μπορεί η διαδικασία παρασκευής της να κρατάει πολύ και να χρειάζεται μια συνεχή φροντίδα, αλλά αν ποτέ την δοκιμάσεις και την αγαπήσεις δύσκολα μπορείς να φανταστείς Χριστούγεννα χωρίς μια τέτοια μεθυσμένη πουτίγκα.
Τα μεσαιωνικά στοιχεία αυτής της συνταγής, εντοπίζονται, καταρχήν στον τρόπο που βράζεται είτε κρεμασμένη πάνω από τον ατμό μιας κατσαρόλας, τυλιγμένη, βέβαια, σε μια καθαρή (πλυμένη με μη αρωματικό σαπούνι) πετσέτα της κουζίνας είτε, πιο απλά, μέσα σε μια φόρμα στο μπεν μαρί. Ο πλούτος των υλικών της δεν μπορεί να συγκριθεί, βέβαια, με την πληθώρα των υλικών που συμμετείχαν στην αρχική της εκδοχή, τότε που τα στομάχια των ανθρώπων δούλευαν σε διαφορετικούς ρυθμούς και οι ουρανίσκοι τους δεν δυσανασχετούσαν από τον καταιγισμό ετερόκλιτων και πληθωρικών γεύσεων, όπου το γλυκό παντρεύεται με το αλμυρό, τα ψάρια με τα κρέατα και όλα τους αρτύζονται με αποξηραμένα φρούτα και μπαχαρικά.
Με την πάροδο των αιώνων, οι πουτίγκες εξελίσσονται γευστικά, ελαφραίνουν κατά πολύ και καταλήγουν να είναι γλυκίσματα με αυξημένη μεν γευστική ένταση, αλλά ιδανικά για να καταναλώνονται τις κρύες μέρες του χειμώνα. Στη βασική τους συνταγή περιλαμβάνουν οπωσδήποτε αλεύρι, αποξηραμένα φρούτα και βούτυρο ή «βασιλικό» λίπος (που στην προκειμένη περίπτωση δεν προέρχεται από το χοιρινό, αλλά από βοδινά νεφρά), το οποίο συνήθως αναμειγνύεται με τριμμένη φρυγανιά ή ψίχουλα ξερού ψωμιού, τα οποία αντικαθιστούν το αλεύρι. Το μείγμα παίρνει μια ιδιαίτερη γεύση από το αλκοόλ και τα πολλά κόντιτα (ψιλοκομμένα κομμάτια ζαχαρωμένων φρούτων). Πολλοί όμως χρησιμοποιούν, στη θέση των κόντιτων, μίνσμιτ (mincemeat) την επίσης μεσαιωνικής προέλευσης λιχουδιά με τα πολύ ψιλοκομμένα αποξηραμένα φρούτα που διατηρούνται στο λίπος και σε αλκοόλ ως κονσέρβα για πολλούς μήνες.
Τα μεσαιωνικά στοιχεία αυτής της συνταγής, εντοπίζονται, καταρχήν στον τρόπο που βράζεται είτε κρεμασμένη πάνω από τον ατμό μιας κατσαρόλας, τυλιγμένη, βέβαια, σε μια καθαρή (πλυμένη με μη αρωματικό σαπούνι) πετσέτα της κουζίνας είτε, πιο απλά, μέσα σε μια φόρμα στο μπεν μαρί. Ο πλούτος των υλικών της δεν μπορεί να συγκριθεί, βέβαια, με την πληθώρα των υλικών που συμμετείχαν στην αρχική της εκδοχή, τότε που τα στομάχια των ανθρώπων δούλευαν σε διαφορετικούς ρυθμούς και οι ουρανίσκοι τους δεν δυσανασχετούσαν από τον καταιγισμό ετερόκλιτων και πληθωρικών γεύσεων, όπου το γλυκό παντρεύεται με το αλμυρό, τα ψάρια με τα κρέατα και όλα τους αρτύζονται με αποξηραμένα φρούτα και μπαχαρικά.
Με την πάροδο των αιώνων, οι πουτίγκες εξελίσσονται γευστικά, ελαφραίνουν κατά πολύ και καταλήγουν να είναι γλυκίσματα με αυξημένη μεν γευστική ένταση, αλλά ιδανικά για να καταναλώνονται τις κρύες μέρες του χειμώνα. Στη βασική τους συνταγή περιλαμβάνουν οπωσδήποτε αλεύρι, αποξηραμένα φρούτα και βούτυρο ή «βασιλικό» λίπος (που στην προκειμένη περίπτωση δεν προέρχεται από το χοιρινό, αλλά από βοδινά νεφρά), το οποίο συνήθως αναμειγνύεται με τριμμένη φρυγανιά ή ψίχουλα ξερού ψωμιού, τα οποία αντικαθιστούν το αλεύρι. Το μείγμα παίρνει μια ιδιαίτερη γεύση από το αλκοόλ και τα πολλά κόντιτα (ψιλοκομμένα κομμάτια ζαχαρωμένων φρούτων). Πολλοί όμως χρησιμοποιούν, στη θέση των κόντιτων, μίνσμιτ (mincemeat) την επίσης μεσαιωνικής προέλευσης λιχουδιά με τα πολύ ψιλοκομμένα αποξηραμένα φρούτα που διατηρούνται στο λίπος και σε αλκοόλ ως κονσέρβα για πολλούς μήνες.
Χάρη στα πολλά της υλικά (και κυρίως τη ζάχαρη και το αλκοόλ) η πουτίγκα αυτή μπορεί να διατηρηθεί για μερικούς μήνες. Συνηθίζεται μάλιστα να την «παλαιώνουν» γιατί αυτή η παλαίωση επιτείνει μεν τη γεύση της, αλλά την κάνει και πολύ πιο φίνα. Αν, βέβαια, κάποιος θελήσει να φτιάξει και μία ποσότητα για να καταναλώσει τον επόμενο χρόνο, όπως συνηθίζουν να κάνουν στην Αγγλία, χρειάζεται να ακολουθήσει μια διαδικασία. Είτε κάνοντας της συχνές ενέσεις με αλκοόλ, είτε φυλάσσοντας την σε ένα μπολ σκεπασμένη με λαδωμένο αντικολλητικό χαρτί και σφραγισμένη στις άκρες του με κερί. Έτσι, ένα χρόνο μετά, το μόνο που θα χρειάζεται είναι να την ξαναζεστάνεις αφήνοντας την πάνω από τον ατμό για μερικές ώρες και να τη σερβίρεις ζεστή, όπως μια φρέσκια.
Πρέπει να πούμε πως η πουτίγκα των Χριστουγέννων σε κάποιες περιοχές της Αγγλίας περιέχει και ένα νόμισμα ή ένα γούρι-αποστειρωμένο όμως και τυλιγμένο σε αντικολλητικό χαρτί (άλλοτε λαδόκολλα). Επίσης σύμφωνα με την παράδοση, για να έχουν όλα τα μέλη μιας οικογένειας καλή τύχη, θα πρέπει να ανακατέψουν όλοι από λίγο τα υλικά της πουτίγκας-για να μην φύγει και το χέρι της νοικοκυράς από το πολύ ανακάτωμα.
Πρέπει να πούμε πως η πουτίγκα των Χριστουγέννων σε κάποιες περιοχές της Αγγλίας περιέχει και ένα νόμισμα ή ένα γούρι-αποστειρωμένο όμως και τυλιγμένο σε αντικολλητικό χαρτί (άλλοτε λαδόκολλα). Επίσης σύμφωνα με την παράδοση, για να έχουν όλα τα μέλη μιας οικογένειας καλή τύχη, θα πρέπει να ανακατέψουν όλοι από λίγο τα υλικά της πουτίγκας-για να μην φύγει και το χέρι της νοικοκυράς από το πολύ ανακάτωμα.
Θάλεια Τσιχλάκη thtsichlakis@athinorama.g